Landschapsherstel

Na de ruilverkaveling, nog in de jaren ’80 van vorige eeuw, is het landschap tussen loppersum en Eenum ernstig aangetast. Wat zou het mooi zijn als dit weer in de oude luister kan worden hersteld, zoals bijvoorbeeld Groningerlandschap heeft gedaan in het ‘Ruiten A’ gebied. De oude foto is van de bekende Lopster fotograaf W.F. Pastoor (HVL).

Henk Helmantel heeft de periode van de ruilverkavelingen als het bepalende moment van de teloorgang van het karakteristieke boerenland ervaren: ,,Ik heb er buikpijn van gehad.’’
Door het samenvoegen van percelen verdwenen veel natuurlijke erfafscheidingen. ,,Je zag vroeger veel meidoorns. Zomaar in het veld en langs de slootkant. Als het in de zomer heet werd, lagen de koeien in de schaduw ervan. Zo kaal als het tegenwoordig is, was het toen niet.’’
(bron: ‘Ben ik naar een rampplek verhuisd?’ | Mannus van der Laan – DVHN longread 27 maart 2021)

Als we de foto’s bekijken die W.F. Pastoor zo’n 100 jaar geleden tussen Loppersum en Eenum heeft genomen, kunnen we ons een beetje een voorstelling van het oude landschap maken.

Spelende kinderen bij een sloot aan de zuidwestzijde van het dorp Eenum – W.F. Pastoor – ca 1910

Volgens Marco Glastra, directeur van Stichting Het Groninger Landschap, is het met de biodiversiteit is het in het agrarische gebied ‘dramatisch’ slecht gesteld. Door het intensieve gebruik van de grond is er een continue verschraling aan de gang. “Er is al tientallen jaren een afnemende trend aan vogels, vlinders en insecten op het boerenland.’’
(bron: ‘Ben ik naar een rampplek verhuisd?’ | Mannus van der Laan – DVHN longread 27 maart 2021)

Geologisch gezien is Groningen jong, met uitzondering van de beekdalen (Westerwolde). De Atlas wilde bomen en struiken beschrijft welke bomen en struiken karakteristiek waren in het gebied van de voormalige gemeente Loppersum.

Het wierdenonderzoek van Beijerinck (Wageningen 1929-1931) heeft vastgesteld, dat hier in de eerste duizend jaar van onze jaartelling al gewone vlier, struikhei, sleedoorn en hazelaar voorkwamen. In de eeuwen daarna zien we zwarte els, beuk, haagbeuk, berk, es, iep, linde en wilde gagel ingeburgerd raken.
(Bron: Atlas wilde bomen en struiken, onder redactie van Bert Maes- Woudrichem, 2021)